Prawie każdy miał okazję usłyszeć o “pyłach zawieszonych” jako jednym ze składników smogu. Czym dokładnie są i dlaczego tak bardzo nam szkodzą? W jaki sposób pozbyć się ich ze swojego domu?
Czym są pyły zawieszone?
Aerozole atmosferyczne, znane szerzej jako pyły zawieszone, to tak naprawdę mieszanina organicznych, nieorganicznych, stałych i ciekłych substancji, które powstają na skutek niskiej emisji (głównie w trakcie procesów spalania) i rozpraszają się w powietrzu. Główne składniki pyłów zawieszonych to: siarczany, azotany, amoniak, czarny węgiel, przeróżne tlenki (np. siarki, glinu albo żelaza) oraz sole. Ich wspólną cechą jest mikroskopijna wielkość cząstek, które bez problemu wnikają do naszego organizmu przy każdym wdechu.
Im mniejsza frakcja tym większe zagrożenie stanowi dla naszego zdrowia. Najniebezpieczniejsze są pyły PM10, czyli te o maksymalnej średnicy 10 mikrometrów oraz pyły PM2.5 o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra. Oznaczenie PM oznacza cząsteczkę stałą (Particulate Matter).
Pyły PM 2.5 a PM10
PM10 jest to pył, którego cząstki mają średnicę mniejszą niż 10 μm. Ze względu na bardzo małe wymiary, bez problemu przenika w głąb układu oddechowego. Dociera do naszych płuc i oskrzeli, zwiększając ryzyko nowotworu (również nowotworu krtani). W jego skład wchodzą głównie cząstki mineralne.
PM2.5 to bardzo drobny pył o średnicach cząstek poniżej 2,5 μm. W sezonie grzewczym to właśnie ta najdrobniejsza frakcja stanowi ponad 75% pyłów zawieszonych PM10 obecnych w powietrzu. Głównym składnikiem jest tutaj sadza oraz inne produkty spalania. Pyły te stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia, ponieważ dzięki niewielkim rozmiarom jego cząstki przenikają do pęcherzyków płucnych, a stamtąd do krwioobiegu.
Wpływ pyłów zawieszonych na zdrowie
Badania już dawno potwierdziły ogromną szkodliwość pyłów zawieszonych na organizm ludzki. Według Międzynarodowej Agencji Badania Raka, wśród wszystkich karcynogennych składników smogu, to właśnie aerozole atmosferyczne niosą największe zagrożenie.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że w samym 2012 r. 3 miliony osób na świecie zmarło przedwcześnie z powodu zanieczyszczenia powietrza. Szacuje się, że w samej Polsce na skutek dolegliwości spowodowanych niską emisją, co roku umiera ok. 40 tysięcy osób. Zgony te spowodowane są najczęściej chorobą niedokrwienną serca, zawałami serca, rakiem płuc i infekcją dolnych dróg oddechowych.
Najbardziej narażone na szkodliwy wpływ zanieczyszczenia powietrza są osoby starsze, dzieci i kobiety w ciąży. Pyły zawieszone mogą być przyczyną mniejszej masy urodzeniowej dziecka, a nawet poronienia. W lżejszych przypadkach pojawiają się astma, alergia i problemy z koncentracją.
Jak sprawdzić poziom pyłów zawieszonych w mojej okolicy?
Aktualnie istnieje wiele źródeł pozwalających na sprawdzenie jakości powietrza w swoim otoczeniu. Najpopularniejszym jest internet. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska udostępnia na swojej stronie dane zebrane ze stacji pomiarowych w całej Polsce. Witryny takie jak Smogmap.pl lub Airly.pl w przejrzysty sposób informują o poziomie zanieczyszczeń na podstawie danych z GIOŚ i innych, prywatnych stacji pomiarowych.
Z myślą o użytkownikach smartfonów powstają coraz nowsze aplikacje mobilne, takie jak Kanarek, które informują o jakości powietrza w Polsce.
Osoby, które chcą znać dokładne informacje na temat jakości powietrza w ich własnym domu, mogą zaopatrzyć się w niewielką, domową stację pomiarową. Urządzeniem polskiego producenta jest m.in. Ecolife Air Sensor, czyli bardzo kompaktowy miernik jakości powietrza do domu. Za pomocą odpowiedniego czujnika sprawdza takie parametry powietrza, jak temperatura, ciśnienie, wilgotność, poziom pyłów zawieszonych PM10 i PM2.5 oraz lotnych związków organicznych. O jakości powietrza informuje nas na dwa sposoby – odpowiednim kolorem podświetlenia na obudowie oraz za pomocą diagramu i wartości numerycznych w aplikacji mobilnej. Otrzymujemy również dostęp do danych ze stacji GIOŚ i innych mierników Ecolife Air Sensor. W przypadku złej jakości powietrza urządzenie da nam wskazówki dotyczące tego, co powinniśmy zrobić. Dzięki kompaktowym rozmiarom miernik można zabrać ze sobą w dowolne miejsce.
Ochrona przed pyłami – Oczyszczacz powietrza Sharp
Wbrew powszechnej opinii powietrze w domu nierzadko bywa dużo gorszej jakości niż to poza nim. Składniki smogu i inne zanieczyszczenia przedostają się do środka przez okna i drzwi, a znajdujące się wewnątrz meble, tapety, farby, kleje, środki czystości, a nawet kosmetyki są dodatkowym źródłem lotnych związków organicznych. Dlatego bardzo ważne jest, żeby wybrać odpowiedni sposób oczyszczenia tego powietrza. Niektóre rośliny doniczkowe mają zdolność wchłaniania zanieczyszczeń, jednak jest to rozwiązanie mało efektywne.
Najlepszym rozwiązaniem jest inwestycja w domowy oczyszczacz powietrza. Większość z nich wykorzystuje filtr HEPA oraz węgiel aktywny, które usuwają pyły zawieszone PM10 i PM2.5, LZO, kurz, bakterie, alergeny, dym papierosowy i nieprzyjemne zapachy. Ich skuteczność wynosi nierzadko nawet 99,97% (w przypadku HEPA klasy H13). Liderem w segmencie takich urządzeń są oczyszczacze powietrza Sharp. Najnowsza linia, urządzeń marki Sharp, KC-G cechuje się najlepszą skutecznością oczyszczania, a dodatkowo każdy model pełni dwie dodatkowe funkcje: nawilżacza i jonizatora powietrza. Dzięki inteligentnej pracy są świetnymi urządzeniami domowymi, a niska emisja dźwięku (19 dB) sprawia, że doskonale sprawdzą się w sypialni i pokoju dziecięcym. O jakości powietrza informowani jesteśmy wskaźnikiem kolorystycznym na obudowie, numerycznym (temperatura i wilgotność) oraz mniejszymi diodami, m.in. diodą pyłów PM2.5.
Oczyszczacz powietrza wysokiej klasy to najlepsze rozwiązanie dla wszystkich osób, które chcą zadbać o zdrowe powietrze w domu.
